به نقل از «خبرگزاری برنا»

محرم و فرصت ترویج گردشگری مذهبی در رویداد اردبیل ۲۰۲۳

تاریخ انتشار: ۲۶ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۴۱۶۹۲

اردبیل در سال میلادی جاری به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای عضو اکو معرفی شده است و از سوی دیگر با اشتهار در عشق به اولیای الهی، به عنوان قطب حسینیت و توجه به نهضت کربلا شهرت دارد و جلوه‌های ماه محرم در این استان می‌تواند در ترویج گردشگری مذهبی، جذب گردشگران داخلی و خارجی و صدور معارف دینی موثر باشد.

به گزارش برنا؛ دسته گردانی، شمع گردانی، تعزیه خوانی، مقتل خوانی، شبیه خوانی، علم گردانی و آداب دیگری که در دهه نخست ماه محرم در اغلب بلاد اسلامی اجرا می‌شود، در استان اردبیل از رنگ و شور خاصی برخوردار است و به اصطلاح، عزاداری‌های ماه محرم این استان، سوز و حال ویژه ای دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بسیاری از شهروندان این استان که از ده‌ها سال قبل به دلایل مختلف، اردبیل را ترک کرده و در دورترین نقاط ایران سکنی گزیده اند، در دهه نخست ماه محرم به زادگاه خود بازمی‌گردند تا از سفره پربرکت و بی تعارف کربلا و عاشورائیان بی نصیب نباشند.

محرم در فرهنگ استان اردبیل علاوه بر تحول در شئون زندگی و ایجاد حرکت‌های اجتماعی، سیاسی و انقلابی، حتی موجب بروز هنر خاص حسینی و اهل بیتی در معماری و ساختمان مکان‌های مذهبی شده است و شاکله و کالبد شهر اردبیل و طاق‌ها و رواق‌های سازه‌های دینی و تاریخی این شهر که بازدیدکننده را در فضایی مشحون از معنویت و مذهب قرار می‌دهد، همه در القا و معرفی اردبیل به عنوان شهری دینی و مذهبی تاثیرگذار است.

محلات مختلف اردبیل از اعصار دور به شش محله اصلی از جمله اونچی میدان (گازران) ، سرچشمه ، عالی قاپو ، پیرعبدالملک ، اوچ دکان و طوی تقسیم شده اند و دستجات پرشوری در ماه محرم از آنها به سوی بازار سرازیر می‌شود.

موقعیت مرزی استان اردبیل و همجواری با جمهوری آذربایجان نیز در صدور و ترویج پیام نهضت کربلا و انتقال معرفت حسینی به مسلمانان و شیعیان آن سوی رود ارس، بسیار موثر بوده است و شهرهای استان اردبیل در ماه‌های محرم، همواره شاهد حضور اتباع جمهوری آذربایجان بوده اند و البته این آمد و شد به تناسب محدودیت‌های مرزی، کم و زیاد شده اما یکی از دلایل جذب و سفر اتباع خارجی به استان اردبیل در ماه عزا، حال و هوای خاص این ماه در این استان بوده و هست.

کیست که اذان جاودان موذن زاده‌ها را نشنیده باشد و دل به احوال ملکوتی آن نوای روحانی در آواز بیات ترک نسپرده باشد، کجا می‌توان مسلمان دوستدار اهل بیت را یافت که نوای نوحه "زینب زینب" استاد سلیم موذن زاده را نشنیده باشد یا موقع استماع آن، اشک‌های خاموش کننده نار جهنم، در دیدگانش نقش نبسته باشد.

تصاویر و ویدئوهایی که از جلوه‌های حضور مردان و زنان سوگوار حسینی در روزهای تاسوعا و عاشورا از شهیدگاه اردبیل به جهان مخابره می‌شود، حیرت همگان را از حیث ازدحام قابل توجه شیفتگان حسین بن علی (ع) و یارانش وفادارش برمی انگیزد و تماشای دست‌های بی شماری که یا ابوالفضل گویان بر سینه‌های سیاه پوش فرود می آیند، ماهیت نهضت کربلا را بار دیگر در اذهان مطرح می‌کند و به یقین هر سال، هستند افرادی خارجی که با مشاهده این وقایع متحول کننده، به اسلام می‌گروند و دل تشنه را از مشرب تشیع سیراب می‌کنند.

در سال میلادی جاری (۲۰۲۳) که شهر اردبیل از سوی سازمان اقتصادی اکو به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای عضو آن شناخته می‌شود و آئین‌های افتتاحیه و متنوع دیگری با حضور سفرا و شخصیت‌های رسمی و ملی اکو و کشورهای دیگر به منظور شناساندن ظرفیت‌های گردشگری استان اردبیل در این استان، تهران و حتی در خارج از کشور برگزار شد، ماه محرم و بخصوص دهه نخست آن، فرصت مغتنمی برای معرفی زیبایی‌ها و ظرفیت‌های گردشگری مذهبی این استان است تا این بخش از صنعت گردشگری نیز در امتداد بخش‌های تاریخی، اقتصادی و طبیعی رونق یابد.

فراموش نکنیم که هفت آئین از آداب عزاداری مردم اردبیل در ماه محرم از جمله طشت گذاری، عزاداری سنتی در بازار تاریخی، شهادت حضرت مسلم بن عقیل به عنوان مقدمه سوگواری‌ها، عزاداری عشایر شاهسون و مراسم خاکسپاری شهدای کربلا در برخی شهرها از جمله خلخال و شمع گردانی که از قدمتی بیش از ۵۰۰ سال برخوردار است، در فهرست آثار فرهنگی ناملموس کشور ثبت رسیده است و تمایز فرهنگ عزا و دلدادگی به سالار شهیدان و یاران باوفایش در اردبیل در مقایسه با استان‌های دیگر از دلایل ثبت این رسوم به نام استان اردبیل بوده است.

اجرا و اشاعه این برنامه‌های مهیج و برانگیزاننده دلها، بدون شک در جلب توجه افکار عمومی جهان به جلوه‌های گردشگری مذهبی بی تاثیر نیست و سال به سال بر ارج و اهمیت استان اردبیل به عنوان نماد عشق و ارادت به آستان سومین امام شیعیان، می افزاید و به قول آیت الله سید حسن عاملی نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه اردبیل، "عزاداری ما در جهان جلوه بین‌المللی یافته است و باید اهداف این عزاداری‌ها را به درستی عرضه کنیم و در چنین مجالسی که برای امام حسین(ع) و یارانش برگزار می‌شود شایسته است درباره علت کوتاه نیامدن ائمه در برابر ظلم و ظالم مطالب بیان شود".

انعکاس دقیق، بدون غلو و صحیح وقایع عاشورا از رسانه‌ها با نیت رونق دادن به گردشگری مذهبی، علاوه بر اینکه دل‌های گردشگران داخلی و خارجی را برای لذت بردن از ظرفیت‌های گردشگری استان دارلارشاد اردبیل جذب خواهد کرد، ذهن‌های آگاه و مترصد دریافت معارف و حکمت‌ها را نیز با فلسفه عاشورا و چرایی کوتاه نیامدن امام عاشورائیان در برابر دستگاه ظلم و جور، متوجه خواهد کرد و از همین راه است که چراغ مکتب اسلام در اعماق جان‌ها فروزان می‌شود.

البته در کنار برنامه‌های مذهبی و معنوی ماه محرم، بناهای مذهبی و تاریخی با ارزشی همچون مجموعه آرامگاهی شیخ صفی الدین اردبیلی به عنوان مجموعه ای تاریخی و جهانی و بقاع متبرکه امامزادگان شریف در برخی نقاط استان از نمادهای ترویج گردشگری دینی است که می‌توان با پرداختن به پیشینه و منزلت آنها و بازشناساندن ابعاد دینی و عقیدتی آنان، به رونق سیر و سفرهای مذهبی دست یافت اما فرصت دهه نخست ماه محرم، ایامی خاص و بی جایگزین است که بی‌شک اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و دستگاه‌های متولی دیگر در این خصوص برنامه ریزی کرده اند.

از نگاه کارشناسان و دانایان امر، اردبیل به همان اندازه که به علت استقرار حکومت صفویان، در تحکیم وحدت ملی و ترویج حکومت شیعی در سرزمین ایران تاثیرگذار بوده، در طول تاریخ در ترویج فرهنگ تشیع و آداب و سنن تعزیه نیز برای بسیاری از استانها و حتی کشورهای خارجی به عنوان الگو بوده و همچنان به منزله منبری رسا در این زمینه، نقش آفرین است.

گردشگری دینی علاوه بر اینکه در معرفی شعائر عقیدتی و مذهبی اثرگذار است، اقتصاد شهر و استان را نیز پویا می‌سازد و اگر به تحولات اقتصادی مشهد بنگریم، نمی توان تاثیر بارگاه نورانی امام هشتم را در تحول اقتصادی و به گردش در آوردن چرخه کسب و کار در این نواحی نادیده گرفت و در اردبیل نیز بازتعریف سرمایه‌های دینی و مذهبی و پرداختی نو به شگفتی‌ها و دیدنی های گردشگری دینی می تواند، هم به این صنعت شریف رونقی تازه بخشد و هم از منظر اقتصادی پیش نیازهای توسعه بازار و داد و ستد را فراهم آورد.

 

آیا این خبر مفید بود؟

نتیجه بر اساس رای موافق و رای مخالف

منبع: خبرگزاری برنا

کلیدواژه: پایتخت عشق کربلا گردشگران داخلی و خارجی گردشگری گردشگری مذهبی استان اردبیل ماه محرم دهه نخست

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۴۱۶۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حمایت ساواک از حسینیه ارشاد؟!

آیا چنانکه دکتر سید حسین نصر، رئیس دفتر فرح پهلوی در سال‌های پیش از انقلاب ادعا کرده «پول‌های حسینیه ارشاد توسط سازمان امنیت می‌آمد»؟ او که خود می‌گوید به دلیل مواضع دکتر علی شریعتی از مسئولیت مشاوره حسینیه ارشاد کناره‌گیری کرده بود، در ویدئویی که اخیراً بازنشر شده، مدعی است مصالح ساخت این حسینیه که گران بود، با کمک سازمان امنیت فراهم می‌شد.

به گزارش ایسنا به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی، اما در اسناد باقی‌مانده از ساواک نه تنها نشانه‌ای از حمایت مالی و مادی از حسینیه ارشاد نیست، بلکه آنچه صراحتاً در مکاتبات این سازمان آمده، تلاش برای کسب اطلاع از منابع درآمدی حسینیه است. 
۴ سال پس از احداث حسینیه ارشاد، ناصر مقدم مدیرکل وقت اداره سوم ساواک در نامه‌ای به ساواک تهران، خواستار دستور تحقیق درباره محل درآمد و مخارج آنجا شد: 
«به ریاست ساواک تهران (ه ۳) 
از اداره کل سوم (۳۱۶) 
درباره حسینیه ارشاد
پیرو ۳۱۶/۸۴۰۸۴- ۴۷/۸/۲۵

یک بررسی و برآورد اجمالی نشان می‌دهد بطور متوسط سالیانه دو میلیون (/۲۰۰۰۰۰۰) ریال هزینه اداره حسینیه مزبور می‌باشد که با در نظر گرفتن مدت زمان فعالیت این حسینیه مبلغ قابل توجهی خواهد بود که تأمین مخارج مذکور خارج از امکانات مؤسسین و گردانندگان آن می‌باشد علیهذا با توجه به اینکه مؤسسه فوق محل درآمدی ندارد و از طرفی دلایل و مدارکی که نشان دهد هزینه موصوف از طریق پرداخت سهم امام و سهم سادات و غیره تأمین می‌گردد موجود نیست و اصولاً هم نمی‌تواند از این طریق تأمین شود، خواهشمند است دستور فرمائید سریعاً در مورد محل درآمد مخارج حسینیه ارشاد تحقیقات لازم معمول و نتیجه را منعکس سازند. ضمنا تعیین و اعلام نمایند هزینه ساختمان آن که حدود مبلغ هشتاد میلیون ریال می‌باشد از چه محلی تامین گردیده است. مدیرکل اداره سوم - مقدم۴۸/۷/۱»

هزینه اداره سالانه ۲۰۰ هزار تومانی حسینیه ارشاد چند روز قبل از ارسال آن نامه، در گزارش اداره کل سوم ساواک قید شده بود:
«از ۳۱۶
تاریخ ۴۸/۶/۲۶
گزارش
درباره حسینیه ارشاد
محترما" معروض می‌دارد.
مؤسسه فوق‌الذکر در سال ۴۴ ساختمان آن آغاز و از سال‌های ۴۵-۴۶ با کسب مجوز قانونی شروع به فعالیت نموده است. این مؤسسه در خیابان قدیم شمیران بالای سه‌راه ضرابخانه ایستگاه چاله هرز واقع و دارای ۴۲۰۰ متر مربع زیربنا که با روش نوین و با مبلمانی که مجهز بوسایل کافی سمعی و بصری می‌باشد ساخته شده است. سالن کنفرانس و سخنرانی آن ۲۰۰۰ نفر گنجایش دارد و سخنرانی‌ها بلافاصله به سه زبان فرانسه - عربی - انگلیسی ترجمه می‌شود. هزینه ایجاد این مؤسسه بالغ بر هشت میلیون تومان شده و هزینه اداره آن ۲۰۰ هزار تومان در سال می‌باشد. 
طبق اساسنامه موجود مؤسسین و گردانندگان مؤسسه مزبور سه نفر به اسامی: دکتر عبدالحسین علی‌آبادی دادستان دیوانعالی کشور، محمد همایون رئیس شرکت پلار، ناصر میناچی مقدم وکیل دادگستری می‌باشند که سه نفر مزبور فاقد سابقه مضره هستند لیکن شهربانی کل کشور بجای دکترعبدالحسین علی‌آبادی شخصی را به نام مرتضی مطهری که دارای سابقه بازداشتی می‌باشد یکی از مؤسسین حسینیه ارشاد معرفی کرده است. 

در بولتن ویژه‌ ساواک که یک هفته پس از تعطیلی حسینیه ارشاد با قید «سرّی» منتشر شد، تصریح شده است که حسینیه «دارای هیچ‌گونه وابستگی به سازمان ملی یا دولتی مشخص نمی‌باشد و از سازمان اوقاف یا سایر سازمان‌های دولتی کمک مالی دریافت نمی‌نماید.»

در بولتن اشاره شده که «سخنران اصلی جلسات مذهبی حسینیه ارشاد دکتر علی شریعتی مزینانی می‌باشد که در سنوات گذشته مطالبی که جنبه مضره و خلاف مصالح مملکتی داشته باشد عنوان ننموده لکن بعضا در لفافه مطالبی دایر بر مقایسه سوسیالیزم و قوانین اسلامی عنوان کرده است…»

تنها سه ماه پس از این گزارش بود که ارتشبد نعمت‌الله نصیری، رئیس ساواک در نامه‌ای به شهربانی کل کشور خواستار جمع‌آوری برخی کتاب‌های دکتر علی شریعتی با این بهانه می‌شود: «دکتر علی شریعتی مزینانی که از عناصر ناراحت و مخالف دولت می‌باشد و قبلاً با سخنرانی در حسینیه ارشاد و برخی از کانون‌های دانشجویی مبادرت به ایراد سخنان تحریک‌آمیز می‌نمود…» (نگاه کنید به راستی‌آزمایی ادعای سید حسین نصر؛ بخش اول)

در قسمت نظریه این گزارش سرّی آمده که: «اگرچه مدارک مستندی وجود ندارد که حکایت از وجود رابطه مستقیم بین گردانندگان این مرکز با عناصر خرابکار و افراطی مذهبی بنماید، معهذا بعلت ضعف مدیریت گردانندگان حسینیه مذکور و رخنه برخی عناصر ناصالح در آن و بطور کلی جو مساعدی که در کانون مورد بحث به منظور برخورد افکار و عقاید مذهبی بوجود آمده، زمینه بسیار مساعدی را فراهم ساخته تا عناصر فرصت‌طلب از اجتماعات متشکله در این محل برای نشر و تبلیغ افکار و عقاید انحرافی خود در مواقع مقتضی بهره‌برداری نموده و در واقع بتدریج مرکز مورد بحث را بصورت محلی جهت برقراری ارتباطات مشکوک و پخش نشریات مضره و جلب جوانان ساده‌لوح در جهت گامگذاری در فعالیت‌های مضره و خرابکارانه درآورند و بدین ترتیب حسینیه را از سیر به سمت هدف اصلی بازداشته و شرایطی بوجود آورده‌اند که شب‌ها با ایجاد خاموشی موقتی مبادرت به پخش اعلامیه مضره و تحریک‌آمیز می‌نمایند و بعضا با طرح مسائل به ظاهر مذهبی عقاید انحرافی و مسموم را به حاضرین تزریق می‌کنند…»

مکاتبات ساواک با دیگر ارگان‌ها، بلکه گزارش‌های داخلی آن نیز ادعای سید حسین نصر درباره حمایت سازمان اطلاعات و امنیت کشور از حسینیه ارشاد را نه تنها تائید نمی‌کند، بلکه طبق یکی از اسناد موجود، یک سال پس از تعطیلی حسینیه ارشاد، اداره کل سوم ساواک در گزارشی (۵۲/۸/۹) با توصیف این حسینیه به عنوان «کانون عناصر منحرف و وابسته به گروه‌ها و دسته‌های مذهبی برانداز» و «سخنرانی‌های دکتر علی شریعتی که در مایه‌های ضدیت با ارتجاع و خرافه‌گویی‌های مذهبی ایراد و ضمناً دارای جنبه‌های تحریک‌کننده هم بوده…»، اطلاع داد که ناصر میناچی «از گردانندگان اصلی حسینیه ارشاد… در بازجویی‌ اخیر خود اظهار داشته که از مدت‌ها قبل با سازمان اوقاف در زمینه افتتاح مجدد حسینیه ارشاد مذاکره نموده لیکن سازمان مزبور در این زمینه اقدام در خور توجهی انجام نداده و متعاقباً مشارالیه (ناصر میناچی مقدم) با دکتر نصر رئیس دانشگاه صنعتی آریامهر تماس برقرار کرده و پس از مذاکرات مفصل به این نتیجه رسیده‌اند که بهترین راه استفاده صحیح از حسینیه موصوف بهره‌برداری از آن به صورت یک مرکز تحقیقات عالی علوم دینی می‌باشد…» 
این ادعا نشان می‌دهد که نصر حتی پس از تعطیلی حسینیه ارشاد نیز با مسئولان آن در ارتباط بوده و نظر می‌داده است.

انتهای پیام